Minister Bos hoopt dat de chirurgische ingreep bij bankverzekeraar ING werkt. Toch moet hij nationalisatie van de grootste financiële instelling van Nederland niet uitsluiten. 

Hoe ligt ING erbij, een week na de spectaculaire ingreep waarbij de Nederlandse staat zich garant stelde voor de portefeuille met problematische Amerikaanse hypotheken?

Niet al te florissant. Het koersherstel op de beurs dat begin vorige week optrad, kalft af. ING weet zich niet te onttrekken aan de dalende lijn die Europese banken op de beurs sinds enkele dagen weer in zijn greep heeft. Maandagochtend behoorde het bedrijf tot de grootste verliezers in de Amsterdamse AEX-index.

ING zwak op de beurs

De marktwaarde van ING schommelde maandag rond de 12,5 miljard euro en bedraagt minder dan de helft van het eigen vermogen van 28,6 miljard euro dat ING afgelopen week rapporteerde.

Dit is slecht nieuws voor minister van Financiën Wouter Bos, die hoopte dat investeerders positiever over ING zouden denken. De Nederlandse staat heeft immers zijn nek uitgestoken door grotendeels garant te staan voor de belangrijkste rotte appel van het concern, de portefeuille met Alt A-hypotheken van iets minder kredietwaardige Amerikanen.

De ingreep van Bos heeft geleid tot felle discussie over de mogelijke kosten voor de Nederlandse belastingbetaler. Het ministerie van Financiën stelt hierbij dat de maximale strop van wanbetalende Amerikanen naar schatting 600 miljoen dollar bedraagt, waarbij verdere huisprijsdalingen van 20 tot 25 procent in de Verenigde Staten zijn ingecalculeerd.

Critici zoals BNR-commentator Kees de Kort, plaatsen daar tegenover dat Bos meer neerlegt voor de Alt A-hypotheken dan de markt zou doen - hetgeen de mogelijkheid van een miljardenverlies voor de staat impliceert. Hoe dit verder uitpakt hangt af van de ernst van de Amerikaanse recessie, die niemand goed kan inschatten.

Financieel stootkussen

Vraag die blijft hangen, is of ING met de ingreep van de Nederlandse staat uit de brand is. De actie van afgelopen week verlost ING in eerste instantie van een boekhoudkundig probleem, want de waarde van de Amerikaanse probleembeleggingen drukt niet meer op de financiële buffers. ING heeft hiermee tijd gekocht om het langer uit te zingen met het huidige stootkussen.

Onduidelijk blijft echter of ING's resterende kapitaalbuffer voldoende robuust is om overeind te blijven in de wereldrecessie. Het eigen kapitaal, afgezet tegen de naar risico gewogen kredieten, zit voorlopig op een comfortabele
9,5 procent. Maar de invloed van de kredietcrisis op de reële economie begint pas net in volle omvang zichtbaar te worden.

Gifkrediet en nationalisatie

Tegen deze achtergrond is het niet vreemd serieus te kijken naar tijdelijke nationalisatie van ING. Eerder gaf Z24-collega Mathijs Bouman aan, dat overheden die beginnen met het opkopen van gifkredieten, zich kwetsbaar maken als ze niet tegelijk volledige controle over banken bedingen. Nationalisatie dus.

Voor ING zou Bos niet per se een openbaar bod hoeven uitbrengen op de beurs, en daarvoor pakweg 13 miljard euro uittrekken. In noodgevallen kan het concern ook nieuwe aandelen uitgeven die de Nederlandse staat controle over
het bedrijf geven. In Groot-Brittannië is de staat zo grootaandeelhouder geworden bij Royal Bank of Scotland.

Bos gaf afgelopen week in tv-programma Nova aan dat is gekeken naar nationalisatie van ING. Maar dat heeft de regering
niet gedaan. Bos twijfelde of ING beter af is als de staat een bank zou kopen met bezittingen die twee keer het nationale inkomen bedragen.

Staat zit vast aan ING

De Nederlandse overheid heeft echter weinig keuze in de bemoeienis met ING.
Als het concern gedwongen wordt tot serieuze, nieuwe afschrijvingen die de
kapitaalbuffers aantasten, moet Bos hoe dan ook bijspringen. Al was het maar
om te voorkomen dat klanten van ING's buitenlandse internetbank ING Direct
gaan schuiven met de 200 miljard euro aan buitenlands spaargeld.

Het Icesave-drama, maar dan in het groot, moet in de kiem gesmoord worden.
Want als ‘systeembank’ mag ING niet omvallen. De staat zit zodoende
feitelijk in één schuitje met de grootste financiële instelling van het
land. Zo vreemd is het dan niet om tijdelijk als aandeelhouder mee te
sturen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl